واژه‌های سیاسی
«فاشیسم چیست؟»
فاشیسم برگرفته از واژه لاتین« فاشیس» (Fasces)
به معنی تبرپوش است.
در زبان لاتین به تبری گفته میشود که به دسته آن میله‌های می‌بستند
و نزد فرمانروایان روم به عنوان نماد قدرت مورد استفاده قرار میگرفت.
معنای علمی اصطلاح فاشیسم عبارت ست از نظام دیکتاتوری متکی به
اعمال زور و ترور آشکار که از سوی جریان‌های راست افراطی و تندروترین محافل سرمایه‌داری
حمایت میشود.
حکومت فاشیستی کلیة حقوق و آزادی‌های دموکراتیک را در کشور از
بین می‌برد و سیاست خود را معمولاً در لفافه‌ای از تئوری‌ها و تبلیغات مبتنی بر تعصّب
ملّی، نژادی، ایدئولوژیک یا مذهبی می‌پوشاند و آنرا توجیه میکند.
تعریف فاشیسم
فاشیسم یک نظریه سیاسیِ مبتنی بر تعصب ملی، نژادی، ایدئولوژیک یا
مذهبی است که هدف آن تصرف و حفظ حاکمیت سیاسی از طریق صلب حاکمیت مردم، حقوق و آزادی‌های
دموکراتیک است.
فاشیسم نخستین‌بار درسال‌های ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۵ در ایتالیا بدست
بنیتو موسولینی در یک حزب واحد که حاکمیت سیاسی این
کشور را بدست گرفت؛ پا به عرصه وجود گذاشت. فاشیسم ایتالیا بر سه اصل زیر استوار بود.
1- حزب
سیاسی واحد. انحلال همه احزاب و حاکمیت حزب فاشیست
2- ناسیونالیسم افراطی نژادپرستانه.
3- دولت بسیار مقتدر و متمرکز
اگرچه فاشیسم ایتالیا و نازیسم آلمان در اصول‌پایه، تفاوت
چندانی با هم ندارند و حتی در بسیاری از موارد این دو یک پدیده تلقی میشود! اما
باید توجه داشت که فاشیسم و نازیسم متأثر از موقعیت اقتصادی، سیاسی و قومی
خواستگاه طبقاتی، از هم متمایز می‌شوند.
ظهور فاشیسم و نازیسم هر دو محصول بحران‌های اقتصادی و
اجتماعی نظام سرمایه‌داری پس از جنگ جهانی اول و بخصوص بحران عظیم اقتصادی
آمریکا در سال 1929 است.
خواستگاه طبقاتی فاشیسم در دوره موسولینی (۱۹۲۲ تا ۱۹۴۵) طبقة متوسط شهری(خرده‌بورژوازی)
در ایتالیا بود. در حالی که خواستگاه طبقاتی نازیسم هیتلری (1933 تا 1945) در آلمان،
سرمایه‌دارای رو به گسترش و بزرگ آلمان بود. در ایتالیا بدلایل شرایط
تاریخی و ترکیب اجتماعی، فاشیسم پیوند نیرومندتری با قشر خرده بورژوازی داشت.
ریشه فلسفی فاشیسم به دوران پس از رنسانس و حاکمیت فلسفه
ماتریالیسم مکانیک در اروپا بر می‌گردد. توماس هابز اولین فیلسوفی است که در قرن
هفتدهم برخی از مبانی فاشیسم را بالاخص در باب سه مولفه اساسی فاشیسم یعنی «اقتدار
دولت»، «قدرت مطلق حاکم» و «استبداد مطلق» بیان کرده است. چکیده
دیدگاه هابز آن است که افراد اگر بخواهند در جامعه از امنیت کامل برخوردار باشند و
رعایت قوانین که هدف آنها ایجاد امنیت است به زیانشان تمام نشود، باید همه
اختیارات خود را به یک فرد یا به جمعی از افراد واگذارند. توماس هابز از جمله
پیشگامان فلسفه ماتریالیسم مکانیک پس از رنسانس است.
فاشیسم مذهبی
همانطور که در تعریف فاشیسم ملاحظه شد؛ فاشیسم یک نظریه سیاسیِ
مبتنی بر تعصب ملی، نژادی، ایدئولوژیک یا مذهبی است.
آنچه که هم اکنون در ایران حاکمیت دارد، نوعی از دسته‌بندی
حکومت‌های فاشیستی است که به آن فاشیسم‌مذهبی گفته میشود. زیرا تمامی مؤلفه‌های
فاشیسم یعنی«اقتدار دولت»، «قدرت مطلق حاکم» و «استبداد مطلق»
را با خود دارد؛ با این تفاوت که با موقعیت سیاسی، طبقاتی، مذهبی و اجتماعی ایران
تحت عنوان ولایت‌فقیه بومی شده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر